1. Böbrek Yetmezliğinin Uyarı İşaretleri Nelerdir?
Kronik böbrek yetmezliği üç ay veya daha uzun süre böbrek fonksiyonlarında azalma olarak tanımlanır. Böbrek hastalıkları genellikle her iki böbreği de etkiler. Böbreklerin kanı süzme yeteneği hastalıktan ciddi şekilde zarar görürse, vücutta atıklar ve fazla sıvı birikebilir. Birçok böbrek hastalığı, hastalığın seyrinin sonlarına kadar belirti vermemesine rağmen, böbrek yetmezliğinin 7 tane uyarı işareti vardır:
- Tansiyon yükselmesi.
- İdrarda kan ve / veya köpüklenme.
- Özellikle geceleri daha sık idrara çıkma; zor veya ağrılı idrara çıkma.
- Göz çevresinde şişlik, ellerde ve ayaklarda şişlik.
- İştah kaybı, bulantı, kusma.
- Halsizlik ve yorgunluk,
- Ciltte kuruluk, kaşıntı.
2. Kronik Böbrek Yetmezliğinin Sebepleri Nelerdir?
Kronik böbrek hastalığının birçok nedeni vardır. Böbrekler, şeker hastalığı ve yüksek tansiyon gibi hastalıklardan etkilenebilir. Bazı böbrek rahatsızlıkları kalıtsaldır (ailelerde görülür). Diğerleri doğuştandır; yani bireyler böbreklerini etkileyebilecek bir anormallikle doğabilir. Aşağıdakiler, böbrek hasarının en yaygın nedenlerinden bazılarıdır.
Diyabet, vücudunuzun yeterince insülin üretmediği veya normal miktarlarda insülini düzgün kullanamadığı bir hastalıktır. Bu, vücudunuzun birçok yerinde sorunlara neden olabilecek yüksek kan şekeri seviyesine neden olur. Diyabet, böbrek hastalığının önde gelen nedenidir.
Yüksek tansiyon (hipertansiyon), böbrek hastalığının ve kalp krizi ve felç gibi diğer komplikasyonların bir başka yaygın nedenidir. Yüksek tansiyon, arter duvarlarınıza karşı basınç arttığında oluşur. Yüksek tansiyon kontrol altına alındığında, kronik böbrek hastalığı gibi komplikasyon riski azalır.
Glomerülonefrit, böbreğin glomerül adı verilen küçük filtreleme birimlerinin iltihaplanmasına neden olan bir hastalıktır. Glomerülonefrit ilerleyici böbrek fonksiyon kaybına neden olabilir.
Polikistik böbrek hastalığı, en yaygın kalıtsal böbrek hastalığıdır. Zamanla genişleyen ve ciddi böbrek hasarına ve hatta böbrek yetmezliğine neden olabilen böbrek kistlerinin oluşumu ile karakterizedir.
Böbrek taşları çok yaygındır ve sırtınızda ve yanınızda şiddetli ağrıya neden olabilirler. Böbrek taşlarının birçok olası nedeni vardır. Bazen ilaçlar ve diyet, tekrarlayan taş oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir. Taşların geçemeyecek kadar büyük olduğu durumlarda, taşları çıkarmak veya vücuttan dışarı çıkabilecek küçük parçalara ayırmak için tedaviler yapılabilir.
İdrar yolu enfeksiyonları, mikroplar idrar yoluna girdiğinde ortaya çıkar ve idrar yaparken ağrı ve / veya yanma gibi semptomlara ve daha sık idrara çıkma ihtiyacına neden olur. Bu enfeksiyonlar çoğunlukla mesaneyi etkiler, ancak bazen böbreklere de yayılır ve sırtınızda ateş ve ağrıya neden olabilir.
Doğumsal hastalıklar da böbrekleri etkileyebilir. Bunlar genellikle bir bebek anne karnında gelişirken idrar yolunda meydana gelen bazı sorunları içerir. En yaygın olanlardan biri, mesane ile üreter (idrar tüpü) arasındaki kapak benzeri bir mekanizmanın düzgün çalışmaması ve idrarın böbreklere geri kaçmasına (reflü) izin vererek enfeksiyonlara ve olası böbrek hasarına neden olduğunda ortaya çıkar.
İlaçlar ve toksinler de böbrek sorunlarına neden olabilir. Çok sayıda reçetesiz satılan ağrı kesicilerin uzun süre kullanılması böbrekler için zararlı olabilir. Bazı diğer ilaçlar, toksinler, böcek ilaçları ve eroin de böbrek hasarına neden olabilir.
3. Kronik Böbrek Yetmezliği Nasıl Tespit Edilir?
Kronik böbrek yetmezliğinin erken teşhisi ve tedavisi, böbrek hastalığının böbrek yetmezliğine ilerlemesini önlemenin en önemli anahtarıdır. Erken böbrek hastalığını tespit etmek için bazı basit testler yapılabilir.
1. Kan kreatinin testi. Glomerüler filtrasyon oranınızı (GFR) hesaplamak için sonuçlarınız; yaşınız, ırkınız, cinsiyetiniz ve diğer faktörlerle birlikte kullanmalıdır. GFR’niz ne kadar böbrek fonksiyonunuz olduğunu söyler.
2. İdrarda protein testi. Albümin veya Protein / Kreatinin oranı, idrarınızdaki albümin veya protein miktarını tahmin eder. İdrarınızda aşırı miktarda protein bulunması, böbreğinizin filtreleme birimlerinin hastalıktan zarar gördüğü anlamına gelebilir. Pozitif bir sonuç ateş veya ağır egzersizden kaynaklanıyor olabilir, bu nedenle birkaç hafta içinde testinizin kontrolü gerekecektir.
3. Görüntüleme. Ultrason ve diğer görüntüleme yöntemleri ile böbreklerinizin boyutu, parankim yapısı, idrar yollarının durumu değerlendirilebilir.
4. Böbrek biyopsisi. Ciltten iğne yoluyla girilerek tanı amaçlı parça alınması, bazı özel durumlarda gerekebilir.
4. Böbrek Hastalıkları Başarıyla Tedavi Edilebilir mi?
Böbrek fonksiyonlarında bozukluk olduğunu öğrenen her hasta diyaliz tedavisi açısından endişe duyar. Ancak etkin bir tedavi ve doğru beslenme ile birçok böbrek hastalığı başarıyla tedavi edilebilir ve diyaliz ihtiyacı olmaz. Diyabet ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların dikkatli kontrolü, ilaçların doğru seçilmesi, böbrek hastalığını önlemeye veya daha kötüye gitmesini engellemeye yardımcı olur. Glomerülonefritler, böbrek taşları ve idrar yolu enfeksiyonları da tedavi edilebilen hastalıklardır.
5. Son Evre Böbrek Yetmezliği Nasıl Tedavi Edilir?
Tüm tedavilere rağmen yanıt vermeyen ya da çok ileri evrede tanı alan son evre böbrek yetmezliği; hemodiyaliz, periton diyalizi veya böbrek nakli ile tedavi edilebilir. Hemodiyaliz ile tedavi, bir diyaliz ünitesinde veya evde yapılabilir. Periton diyalizi genellikle evde günlük olarak yapılır. Böbrek naklinin başarı oranları yüksektir.
