İdrarda Kanama (Hematüri)

İdrarda Kanama (Hematüri)

Hematüri yani idrarda kan bulunması durumu idrarda kırmızlık ya da pembelik olarak fark edilebilir. Bazen gözle görülmez ancak idrar tahlilinde saptanabilir. Görsel olarak fark edilebilecek kadar belirginse makroskopik hematüri, yalnızca mikroskop altında görülebilecek kadar azsa mikroskopik hematüri olarak adlandırılır. Her iki durumda da, hematüri altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir ve mutlaka ciddiye alınmalıdır.

Hematüri Nedenleri Nelerdir?

Hematüri birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir. Başlıca nedenleri:

1. İdrar Yolu Enfeksiyonları: İdrar yollarında oluşan enfeksiyonlar, idrarda kanamaya yol açabilir.
2. Böbrek Taşları: Böbrek, idrar kanalları veya mesanedeki taşlar, idrar yollarında tahrişe ve kanamaya neden olabilir.
3. Tümörler: Hem iyi huylu hem de kötü huylu tümörler hematüriye yol açabilir.
4. Travma: Böbrek veya mesane bölgesine alınan darbeler idrarda kanamaya neden olabilir.
5. Glomerülonefritler: Böbreğin glomerüllerinde gelişen hastalıklar, idrarda kan bulunmasına neden olabilir. İdrarda protein kaçağı eşlik edebilir.
6. Prostat Problemleri: Özellikle yaşlı erkeklerde, prostat büyümesi veya prostat kanseri hematüriye yol açabilir.
7. İlaçlar: Kan sulandırıcılar gibi bazı ilaçlar idrarda kanamaya neden olabilir.
8. Genetik Hastalıklar: Polikistik böbrek hastalığı gibi bazı kalıtsal hastalıklar da hematüriye neden olabilir.

Hematüri, altta yatan nedene bağlı olarak farklı belirtilerle birlikte ortaya çıkabilir. Hematüri hastalarında görülebilecek şikayetler:

• Sık İdrara Çıkma: İdrar yolu enfeksiyonları veya mesane tahrişi nedeniyle sık idrara çıkma ihtiyacı hissedilebilir.
• İdrar Yaparken Yanma ve Ağrı: İdrar yolu enfeksiyonları veya taşlar idrar yaparken yanma veya ağrıya neden olabilir.
• Alt Karın veya Kasık Ağrısı: Böbrek taşları, mesane enfeksiyonları veya diğer böbrek hastalıkları alt karın veya kasık bölgesinde ağrıya yol açabilir.
• Bel Ağrısı: Özellikle böbrek taşı veya böbrek enfeksiyonu durumlarında bel ağrısı sıkça görülür.
• Kusma ve Bulantı:  Böbrek taşları veya ciddi böbrek enfeksiyonları, mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir.
• Ateş ve Titreme: Enfeksiyon durumlarında ateş ve titreme gibi sistemik belirtiler ortaya çıkabilir.
• Yorgunluk ve Halsizlik: Kronik böbrek hastalıkları veya ciddi enfeksiyonlar genel yorgunluk ve halsizlik hissine yol açabilir.
• Şişlik (Ödem): Glomerülonefrit gibi bazı böbrek hastalıkları vücutta sıvı birikmesine (ödem) neden olabilir. Bu durum özellikle bacaklarda, ayaklarda ve yüz bölgesinde şişlik olarak görülebilir.
• Prostat Belirtileri: Prostat sorunlarına bağlı hematüri durumunda, erkek hastalar idrar akışında zayıflık, idrar yapmada zorluk veya geceleri sık idrara çıkma gibi belirtiler yaşayabilirler.

Bu belirtiler, hematürinin altında yatan sebebe göre değişebilir ve her hasta farklı belirtiler gösterebilir. Hematüri şikayeti olan hastaların detaylı bir tıbbi değerlendirmeden geçirilmesi, altta yatan nedenin doğru bir şekilde belirlenmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması açısından büyük önem taşır.

Hematüri şikayeti olan hastaların değerlendirilmesi için çeşitli testler ve tahliller yaparız. Bu testler, altta yatan nedeni belirlemeye ve uygun tedavi planını oluşturmamızı sağlar. Hematüri tanısında kullandığımız başlıca tahliller:

Laboratuvar Testleri

1. İdrar Tahlili:

- Mikroskopik İnceleme: İdrar örneği mikroskop altında incelenerek kırmızı kan hücrelerinin (eritrositler) varlığı ve miktarı belirlenir.
- Kimyasal Testler: İdrar strip testi ile idrarda kan, protein, glukoz, pH ve diğer parametreler değerlendirilir.
- Kültür: İdrar kültürü ile idrar yolu enfeksiyonlarına neden olan bakteriler belirlenir.

2. Tam Kan Sayımı (CBC):

- Anemi, kanamaya yol açabilecek kan hastalığı veya enfeksiyon gibi durumların belirlenmesine yardımcı olur.

3. Biyokimya Testleri:

- Böbrek Fonksiyon Testleri: Kreatinin ve kan üre azotu (BUN) düzeyleri, böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılır.
- Elektrolit Düzeyleri: Potasyum, sodyum ve diğer elektrolitler kontrol edilir.

Görüntüleme Yöntemleri

1. Ultrasonografi:

- Böbrekler, üreterler ve mesane görüntülenerek taş, tümör veya diğer yapısal anormallikler tespit edilir.

2. Bilgisayarlı Tomografi (BT) Tarama:

- Daha ayrıntılı görüntüler elde edilerek böbrek taşları, tümörler veya diğer patolojiler belirlenir.

3. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI):

- Yumuşak dokuların ve böbreklerin ayrıntılı görüntülemesi için kullanılır. Özellikle kontrast madde kullanımıyla damar yapıları ve tümörler hakkında detaylı bilgi sağlar.

4. Sistoskopi:

- Mesane ve üretranın direkt olarak görüntülenmesini sağlar. Bu prosedür sırasında üroloji uzmanı, ince bir tüp (sistoskop) kullanarak mesane ve üretra içini inceler. Gerekirse biyopsi alınabilir.

Diğer Testler

1. Biyopsi:

- Böbrek biyopsisi, glomerülonefrit veya diğer böbrek hastalıklarının tanısı için böbrek dokusundan örnek alınarak mikroskop altında incelenmesi işlemidir.

2. Üreteroskopi:

- Üreter ve böbrek içi yapıların incelenmesi ve gerektiğinde taş veya tümörlerin çıkarılması için kullanılır.

3. İntravenöz Piyelografi (IVP):

- Damar yoluyla verilen kontrast madde kullanılarak böbreklerin, üreterlerin ve mesanenin röntgen görüntüleri alınır.

Bu testler ve tahliller, hematürinin nedenini belirlemeye yönelik önemli bilgileri sağlar. Hematüri şikayeti olan hastaların kapsamlı bir değerlendirmeden geçirilmesi ve altta yatan nedenin doğru bir şekilde teşhis edilmesi, uygun tedavi planının oluşturulması açısından kritiktir.

Hematüri Tedavi Edilebilir mi?

Hematürinin tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Antibiyotik tedavisi ile enfeksiyonlar genellikle başarıyla tedavi edilir.  Küçük taşlar kendiliğinden düşebilirken, büyük taşlar için litotripsi (şok dalgası tedavisi) veya cerrahi müdahale gerekebilir. Tümörlerin tedavisi cerrahi, kemoterapi veya radyoterapi gibi yöntemlerle yapılabilir.  İmmünsüpresif ilaçlar, çeşitli spesifik ilaçlar glomerülonefrit tedavisinde kullanılabilir. Prostat problemlerinin tedavisinde ilaç tedavisi, cerrahi müdahale veya diğer tedavi yöntemleri uygulanabilir.

Nefroloji, böbrek hastalıkları ve bu hastalıkların tedavisi ile ilgilenen bir tıp dalıdır. Hematüri, böbrek hastalıklarının önemli bir belirtisi olabilir. Böbrek kaynaklı hematürinin nedenlerini belirlemek ve tedavi planı oluşturmak biz nefrologların görevidir.

Sonuç olarak idrarda kanama (hematüri), birçok farklı sağlık sorununun belirtisi olabilir ve mutlaka değerlendirilmesi gereken bir durumdur. Altta yatan nedenin doğru teşhis edilmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması, hematürinin başarılı bir şekilde yönetilmesini sağlar. Bu nedenle, hematüri şikayeti olan hastaların vakit kaybetmeden bir doktora başvurmaları önemlidir.

Siz de idrarda kanama belirtileri gösteriyorsanız ve hematüri ile ilgili detaylı bilgi almak istiyorsanız iletişim sayfamızı ziyaret ederek bizimle iletişime geçebilir ya da Ankara İli, Çukurambar Kale Ofis’te bulunan kliniğimizi +90 541 285 73 70 nolu numaradan arayabilirsiniz.